Rozbieżne tendencje w przypadku kawy i kakao

Ceny kawy osiągnęły najwyższy poziom od 2014 roku. Rosną obawy o nadchodzące brazylijskie zbiory w następstwie suszy i mrozów. Napięty rynek kawy powinien nadal wspierać ceny. Tymczasem duże zapasy kakao sugerują, że wzrost cen kakao jest ograniczony pomimo deficytu w sezonie 2021/22.

Problemy Brazylii z zaopatrzeniem w kawę

To był niezwykle zmienny rok dla rynku kawy. Duża część tej zmienności wynikała z rozwoju sytuacji pogodowej w Brazylii. Niekorzystna pogoda w regionie miała wpływ na kilka innych upraw, w tym kukurydzę i cukier. Jednak wpływ na kawę Arabica był znaczący. Spowodowało to wzrost cen powyżej 2 USD za funt i do najwyższych poziomów od 2014 roku.

Brazylia walczyła w tym roku nie tylko z mrozem, ale także z warunkami suszy. Istnieją obawy, że duże obszary drzew kawowych zostały uszkodzone, co będzie miało wpływ na produkcję w przyszłym sezonie. Oczekuje się, że susza wpłynie również na nadchodzące zbiory. To, w jakim stopniu, zależeć będzie od poziomu opadów w sezonie deszczowym.

Zbiory kawy w Brazylii w sezonie 2021/22 zostały zakończone. Według najnowszych szacunków Conab produkcja w tym sezonie wyniosła 46,88 mln worków (worki 60 kg). Oznacza to spadek o 25,7% w ujęciu rok do roku. Suche warunki pogodowe wpłynęły na zbiory. Także był to rok o niższej wydajności w cyklu dwuletnim.

W sezonie 2022/23, mimo że będzie to sezon o wyższych plonach, istnieje duża niepewność co do wpływu zarówno suszy, jak i mrozów. Istnieją szacunki sugerujące, że w przyszłym sezonie aż 12 milionów worków kawy może zostać utraconych w Brazylii z powodu kombinacji mrozu i suszy. Jednak ostatnio w regionach upraw odnotowano ponadprzeciętne opady deszczu. Jeśli ta tendencja utrzyma się w sezonie deszczowym, może to pomóc w zmniejszeniu niektórych oczekiwanych strat spowodowanych wcześniejszymi warunkami suszy.

Produkcja kawy w Brazylii (mln worków)

źródło: Conab

Problemy Wietnamu z logistyką kawy

Problemy z podażą na rynku kawy nie ograniczają się tylko do Arabiki. Dostawy z Wietnamu, największego eksportera Robusty na świecie, również ucierpiały w tym roku. Restrykcje Covid-19 i niedobory kontenerów (które doprowadziły do wysokich stawek frachtowych) odcisnęły piętno na eksporcie. Mimo, że niedobory kontenerów nie są charakterystyczne dla Wietnamu i są odczuwalne na całym światowym rynku. Według danych Międzynarodowej Organizacji Kawy, eksport kawy z Wietnamu w okresie od października 2020 r. do września 2021 r. wyniósł 25,56 mln worków, co oznacza spadek o 7,5% r/r.

Chociaż pojawiły się doniesienia o pewnych niedoborach siły roboczej z powodu ograniczeń Covid-19, w kluczowym regionie upraw Central Highlands zebrano już około 10% zbiorów z sezonu 2021/22. Istniały obawy co do perspektyw dla zbiorów 2021/22 po bardziej suchej pogodzie na początku roku. Wydaje się- jednak, że obawy te zmniejszyły się dzięki dobrym opadom deszczu w sierpniu i wrześniu. W rezultacie zbiory mogą być nawet o 10% większe niż w poprzednim sezonie, kiedy to produkcja wyniosła około 29 mln worków.

Będziemy jednak musieli śledzić rozwój sytuacji w zakresie Covid-19 i kwestii logistycznych. Mogą one nadal stanowić wsparcie dla rynku.

Wywóz kawy z Wietnamu (mln worków)

źródło: ICO

2021/22 światowy deficyt kawy

ICO szacuje, że w sezonie 2020/21 (październik 2020 – wrzesień 2021) na światowym rynku kawy wystąpiła nadwyżka w wysokości 2,48 mln worków.

Szacuje się, że konsumpcja wzrosła o 1,9% r/r do 167,1 mln worków, po spadku o 2,1% w poprzednim sezonie. Spadek konsumpcji w zeszłym sezonie był spowodowany blokadami związanymi z Covid-19. Mimo, że obserwujemy dość duże ożywienie w konsumpcji w sezonie 2020/21, to nadal jest ona nieco poniżej poziomu sprzed Covid-19. Jednak, gdy większość gospodarek kontynuuje łagodzenie ograniczeń związanych z Covid-19, popyt prawdopodobnie przekroczy poziomy sprzed pandemii w sezonie 2021/22. Pomimo mniejszych zbiorów w Brazylii w tym sezonie, globalna produkcja w roku kawowym 2020/21 nadal wzrastała o 0,4% r/r do 169,6 mln worków.

Oczekuje się, że w roku kawowym 2021/22 popyt przewyższy podaż. Przyczyną tego będzie połączenie dalszego wzrostu popytu z brazylijskimi zbiorami, które zostały osłabione przez mróz i prawdopodobnie suszę. Wiele będzie jednak zależeć od opadów w nadchodzących miesiącach. Niektórzy przewidują, że deficyt wyniesie nawet 7 milionów worków.

Kakao utknęło w martwym punkcie z powodu nadwyżki w 2020/21 r.

Rekordowa produkcja kakao zarówno z Wybrzeża Kości Słoniowej, jak i Ghany w sezonie 2020/21 sprawiła, że rynek zakończył rok gospodarczy z nadwyżką. Według Międzynarodowej Organizacji Kakao (ICCO) na światowym rynku w sezonie 2020/21 odnotowano szacowaną nadwyżkę w wysokości 230 tys. ton. Byłaby to największąa nadwyżka od sezonu 2016/17.

Wybrzeże Kości Słoniowej zdołało wyprodukować w tym sezonie rekordową ilość 2,23 mln ton (wzrost o 5,7% r/r). Produkcja z Ghany przekroczyła poziom 1 mln ton i wyniosła 1,04 mln ton (wzrost o 30% r/r). W wyniku tak silnej produkcji globalna produkcja kakao po raz pierwszy przekroczyła 5 mln ton i w sezonie 2020/21 wyniesie 5,14 mln ton. Oznacza to wzrost o 8% rok do roku. Kluczem do tego wzrostu była Afryka Zachodnia. Jej udział w globalnej produkcji wzrósł do ponad 77%, w porównaniu do około 75% w poprzednim sezonie.

Szacuje się, że w 2020/21 r. popyt przekroczy poziom sprzed pandemii, a przerób wzrośnie o 3,3% r/r i wyniesie 4,86 mln ton w roku gospodarczym, po tym jak w 2019/20 r. przerób spadł o 1,7%. Konstruktywny wpływ na obraz popytu ma dalsze otwieranie gospodarek po zeszłorocznych blokadach związanych ze szczytem epidemii Covid-19.

Światowa produkcja kakao (w tys. ton)

źródło: ICCO, ING Research

Ograniczony wzrost cen kakao w latach 2021/22

Po presji w pierwszej połowie roku, w miesiącach letnich ceny kakao dość mocno się ożywiły. Wynikało to z faktu, że rynek patrzył w przyszłość na sezon 2021/22, oczekując, że rynek powróci do deficytu. Jednak ta siła była krótkotrwała, a rynek ponownie znalazł się pod presją. Przeniesienie zapasów z sezonu 2020/21 jest większe niż początkowo oczekiwano. Stosunek zapasów do przemiału przekroczył 40% na koniec września. Według danych ICCO jest to najwyższy poziom od sezonu 2011/12. Ponadto, choć oczekuje się, że globalna produkcja w sezonie 2021/22 spadnie z rekordowych poziomów obserwowanych w ubiegłym sezonie, to nadal oczekujemy, że będzie ona wysoka w ujęciu historycznym. Dlatego też zapasy oraz produkcja w sezonie 2021/22 powinny zapewnić łatwe zaspokojenie popytu w tym sezonie, bez wywierania znaczącej presji wzrostowej na ceny.

Szacujemy, że globalna produkcja w sezonie 2021/22 spadnie o 5,4% r/r do około 4,87 mln ton, a popyt wzrośnie o 1,2% do 4,92 mln ton. Po korektach oznacza to deficyt na rynku o nieco ponad 100 tys. ton. Biorąc pod uwagę poziom zapasów z zeszłego sezonu, rynek powinien być w stanie łatwo zaabsorbować ten deficyt. Chociaż ceny będą prawdopodobnie wspierane przez rynek, który będzie pobierał zapasy w sezonie 2021/22, poziom zapasów sugeruje, że w przyszłym roku wzrosty będą ograniczone.