“Tost z avocado” i rynek mieszkaniowy

W miarę jak ceny domów wciąż rosną, następne pokolenie nabywców domów zostało powitane z zadaniem wspinania się po drabinie nieruchomości. Dyrektor Zarządzający ING Research, Ian Bright, bada sytuację i po drodze rozbija kilka mitów

Fakty i fikcja w priorytetach finansowych

Awokado rozsmarowane na grzance. Słowa te zmieniły się z drogiego dania w menu śniadaniowym w formę obelgi. Zazwyczaj skierowanej do młodego pokolenia przez osoby z grupy starszej. Istotą obelgi jest wytknięcie osobą poniżej 35 roku życia braku dyscypliny finansowej pozwalającej na oszczędności w budżecie domowym, a zamiast tego trwonienie pieniędzy na drogie przysmaki. W 2017 roku BBC obliczyła nawet wskaźnik “awokado na toście”, porównując z ilu przysmaków śniadaniowych ludzie w różnych krajach musieliby zrezygnować w celu zaoszczędzenia na 20% depozytu dla typowej nieruchomości.

1. Młodzi ludzie są właścicielami nieruchomości

Młodzi niekoniecznie są beznadziejni. 24% osób w wieku 35 lat, w całej Europie posiada nieruchomość obciążoną hipoteką. Zasadniczo odpowiada to 25 % osób w wieku 35 lat lub starszych w tej samej sytuacji.

Co zaskakujące, 19% osób poniżej 35 roku życia, które odpowiedziały na ankietę internetową, twierdzi, że posiada nieruchomość bez kredytu hipotecznego. Mniej zdumiewające jest to, że w przypadku osób powyżej 35 roku życia odsetek ten wzrasta do 41%, głównie ze względu na to, że wiele osób spłaciło swój kredyt hipoteczny przed ukończeniem 55 roku życia.

2. Młodsze osoby chcą kupować

Mimo, że nieruchomości są drogie, młodsi ludzie nie porzucili nadziei na zakup domu. Tylko 5% osób w Europie poniżej 35 roku życia, które nigdy nie posiadały nieruchomości i nie wynajmują jej, nie chce jej kupić. Czternaście procent nie spodziewa się, że będzie w stanie kupić, a 12% nie wie czy będzie kupować. Łącznie to prawie jedna trzecia osób (31%), które za życia prawdopodobnie nie staną się właścicielami domu.

Osoby powyżej 35 roku życia, które nigdy nie kupiły nieruchomości i wynajmują ją, mają różne postawy i oczekiwania. Dwadzieścia dwa procent nie chce kupować, 50% nie spodziewa się, że będzie w stanie kupić, a 14% nie wie. Razem, to 86%.
Podczas gdy starsi z obu grup mogą być bardziej realistycznie nastawieni do swoich perspektyw, młodzi wciąż marzą o posiadaniu domu.

3. Młodsze pokolenie ma więcej możliwości wyboru niż te, które pojawiły się wcześniej

W ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci ceny domów rosły szybciej niż płace, inflacja i inne dobra konsumpcyjne w wielu krajach, a przede wszystkim w wielu kluczowych miastach. Globalny nadzór budowlany MFW dostarcza na to wielu dowodów. Standardową reakcją na zmiany cen względnych jest kupowanie większej ilości tańszego produktu.
Jednym z takich przykładów są podróże. Magazyn Economist w 2018 roku zauważył, że według Zrzeszenia Międzynarodowego Transportu Lotniczego w latach 1995-2014 ceny biletów lotniczych zmniejszyły się realnie o połowę. Loty długodystansowe spadły jeszcze bardziej między 2014 a 2018 rokiem. W związku z tym podróżowanie nie jest już domeną osób dobrze sytuowanych i na emeryturze.
Nie pozostało to niezauważone przez młodych. Tylko 2% dzieliło osoby poniżej 35 roku życia, które twierdziły, że oszczędzanie na podróże jest ważniejsze niż kupno domu (odpowiednio 48% – 50%).

Obraz staje się jednak jeszcze bardziej zniuansowany. Spośród osób, które prawdopodobnie nigdy nie posiadały domu, niezależnie od wieku, 81% w Europie priorytetowo traktuje oszczędzanie na coś innego niż dom. Obejmują one nie tylko podróże, ale także spłatę zadłużenia związanego z edukacją, wydatki na hobby i posiadanie dzieci.
Tak więc, choć posiadanie domu jest dla wielu celem życiowym, to nie jest jedynym. Jeśli możliwość osiągnięcia kilku celów jest teraz bardziej możliwa niż w przeszłości, to należy to uznać. Nawet świętowany.

4. Młodsi oczekują, że będą żyć dłużej

Średnia długość życia rośnie. 100-letnie życie może wkrótce stać się powszechną rzeczywistością. Badania przeprowadzone przez Lyndę Gratton i Andrew Scotta dowodzą, że to zmieni sposób, w jaki żyjemy i pracujemy. Obecne trzy etapowe podejście do edukacji, kariery i emerytury można by zastąpić jednym, wieloetapowym z większymi możliwościami personalizacji naszego indywidualnego podejścia.

Ma to istotne konsekwencje dla młodych ludzi. Zakup domu to duże zobowiązanie. Zwykle potrzeba dziesięcioleci, aby się spłacić i ma to duży wpływ na sposób, w jaki się żyje. Jeśli oczekujesz, że będziesz mieszkał dłużej, nie musisz się tak spieszyć z posiadaniem domu. Odpowiedzi w ostatnim badaniu ING International Survey wydają się odzwierciedlać tę świadomość.

5. Wiele osób uważa, że rynki mieszkaniowe w ich kraju są na złej drodze

Jest jedna rzecz, co do której zarówno młodzi, jak i starzy w dużej mierze zgadzają się, jeśli chodzi o politykę mieszkaniową. Ogólnie rzecz biorąc, uważają oni, że ich kraj jest na złej drodze.
W całej Europie 53% osób poniżej 35. roku życia i 55% osób powyżej 35. roku życia wybrało tę opcję zamiast być na właściwej drodze. Tylko odpowiednio 31% i 26% respondentów uważa, że ich kraj jest na dobrej drodze. Brak przystępnych cenowo mieszkań jest głównym powodem, dla którego ludzie uważają, że mieszkalnictwo jest na złej drodze, ale regulacje prawne i zatory komunikacyjne są również bardzo istotne.

Kwestia globalna i lokalna

Powszechnie uważa się, że kwestia taka jak sytuacja mieszkaniowa jest sprawą lokalną, a nie krajową. Ale nie wydaje się być to zgodne z badaniami prowadzonymi przez różne organizacje.

MFW od wielu lat zauważa podobieństwo w wyzwaniach mieszkaniowych w wielu krajach. W styczniu magazyn The Economist przeprowadził specjalny raport na temat rynków mieszkaniowych pod tytułem redakcyjnym “The horrible housing blunder”. Międzynarodowe badanie ING International Survey podobnie ukazuje wspólne obawy konsumentów dotyczące mieszkalnictwa w wielu krajach.

Powaga problemów mieszkaniowych, ich powszechność w różnych krajach oraz różnorodność badań i instytucji, które to dostrzegają, oznacza, że nie można ich lekceważyć linią rzutu o kulinarny smakołyk.

Żródło: “Smashed avocado on toast and the housing market”

Autor:
Ian Bright
(Dyrektor Zarządzający ds. Badań ING Group)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.