Moda z samej swojej definicji musi odzwierciedlać teraźniejszość i oferować spojrzenie w przyszłość. Jednak jeśli chodzi o bycie przemysłem zrównoważonym, trzeba zrobić więcej, aby nadrobić zaległości.
Ziemia jest poddawana presji ze strony ludzi i ich produktów, co sprawia, że zarządzanie środowiskowe jest jednym z największych problemów, z jakimi mamy do czynienia. Ludzie zostali zmuszeni do zastanowienia się, w jaki sposób korzystają z transportu, ogrzewania i chłodzenia domów, a także z tworzyw sztucznych. Inną, mniej oczywistą, ale bardzo istotną kwestią jest sposób, w jaki się ubieramy. Łatwość, z jaką możemy tanio kupić ubrania i obuwie w Internecie, spowodowała silny wzrost w branży mody.
Gazeta “Forbes” w 2019 roku, zauważyła Gulnaz Khusainova: “Moda ma problem ze zrównoważonym rozwojem. W 2015 roku przemysł był odpowiedzialny za emisję 1.715 milionów ton CO2. Jest to około 5,4% z 32,1 mld ton globalnej emisji dwutlenku węgla i tuż za przemysłem naftowym i gazowym. Przewiduje się, że w ciągu najbliższych 15 lat globalne zużycie odzieży i obuwia wzrośnie niemal dwukrotnie, a tym samym jego negatywny wpływ na środowisko”.
Cztery oddzielne raporty ING na temat rozwijającej się gospodarki obiegowej rzucają nieco światła na to, dlaczego przemysł mody nadal działa w ten sposób.
RWR – Gospodarka cyrkulacyjna
Gospodarka cyrkulacyjna opiera się na zasadzie “RWR” – redukować, ponownie wykorzystywać i poddawać recyklingowi. Podejście to idealnie sprawdza się w przypadku wielu różnych produktów, począwszy od odzieży, mebli, sprzętu AGD i samochodów. Istnieje jednak powód, by twierdzić, że ubrania nie pasują do tego sposobu myślenia. Dowody sugerują, że ubrania i obuwie są często postrzegane jako jednorazowe, a nie podlegające recyklingowi.
Nie pozwól, by to się stało
Na pytanie o to, co się stało z różnymi przedmiotami, kiedy się zepsuły, ubranie było najmniej prawdopodobne, aby zostało naprawione lub oddane komuś innemu w porównaniu z meblami, urządzeniem elektronicznym, urządzeniem domowym lub rowerem. Było to jedno z ustaleń międzynarodowego badania ING zatytułowanego “Circular economy”: Konsumenci szukają pomocy”. W badaniu z listopada 2019 roku zapytano prawie 15 000 osób w 15 krajach Europy, USA i Australii o ich stosunek do ponownego wykorzystania i recyklingu.
Postawy środowiskowe
Podobne wyniki uzyskano w oddzielnym badaniu przeprowadzonym w 2020 r. przez bank hurtowy ING na temat stosunku konsumentów do gospodarki obiegowej. W ankiecie zapytano około 15 000 osób na całym świecie, jak ważne są różne względy przy zakupie odzieży, żywności lub artykułów elektronicznych. Wpływ na środowisko (33%) oraz reputacja marki w zakresie ochrony środowiska (31%) pozostawały w tyle za cenami (56%), jakością (54%) i wygodą (41%). Podobne wyniki odnotowano w przypadku żywności i artykułów elektronicznych. Kwestie ochrony środowiska nie są brane pod uwagę przy zakupie odzieży.
Tworzenie ubrań, które się wyróżniają
Kilka powodów może być przyczyną braku zrozumienia wpływu odzieży na środowisko i rosnącej akceptacji szybkiej mody przez społeczeństwo.
Jednym z aspektów jest salicja. Wielu z nich nie potrafi połączyć tego, co noszą, z tym, co marnują. Zapytani o to, co uważają za najpilniejszy problem dla środowiska z listy odpadów plastikowych, zmiany klimatyczne, zanieczyszczenie powietrza, wyczerpywanie się zasobów naturalnych i utratę bioróżnorodności, odpady plastikowe zostały uznane za tak samo ważne jak zmiany klimatyczne, według prawie 13 000 osób w całej Europie w międzynarodowym badaniu ING. Zdaję sobie sprawę, że odzież nie znajduje się na liście, z której respondenci mogliby wybierać, ale wysoki ranking odpadów plastikowych jest łatwy do zrozumienia. Odpady plastikowe są słusznie na pierwszym planie w ludzkich umysłach. Łatwo je dostrzec, ponieważ doświadczamy ich na co dzień, a efekt Blue Planet odgrywa ważną rolę. Naukowcy behawioralni nazywają to tendencją do zachowania równowagi.
Nie popełnij żadnego błędu. Plastikowe odpady to problem. Ale mogą pojawić się dalsze problemy, jeśli ludzie uwierzą, że recykling ich odpadów plastikowych oznacza, że robią to dla środowiska. Ponownie, naukowcy behawioralni mają na to sformułowanie. Nazywa się to moralnym licencjonowaniem. To niepowodzenie w powiązaniu wszystkich swoich działań z rezultatem, który starasz się osiągnąć.
Zmiana nie jest łatwa. Nie możesz jej ubiec.
Łatwo jest wzywać ludzi do zmiany zachowań i robienia tego, co w ich mocy dla środowiska. Ale nie jest to łatwe. Kilka czynników utrudnia zmianę zachowania. Mark Cliffe, szef działu New Horizon Hub w ING, podczas dyskusji na temat kierunków rozwoju gospodarki cyrkulacyjnej zauważa, że finansowanie modeli biznesowych gospodarki cyrkulacyjnej jest skomplikowane. Modele biznesowe muszą zostać przeprojektowane. Dotyczy to również przemysłu odzieżowego. Należy rozważyć jedno ważne wyzwanie. Naprawianie i przerabianie odzieży często wymaga wykwalifikowanej siły roboczej. Jednak koszty pracy wzrosły z czasem, podczas gdy ceny materiałów zazwyczaj spadały. Tańszym rozwiązaniem może być kupno nowej odzieży niż jej naprawa.
Kiedy głębiej zastanawiamy się nad wyzwaniami, jakie stoją przed nami w związku z wprowadzeniem w życie okrągłych modeli biznesowych, nic dziwnego, że Mirjam Bani i Marieke Blom z ING Holandia twierdzą, że światowa gospodarka staje się coraz mniej cyrkularna. Twierdzą oni, że bez interwencji politycznej, gospodarka cyrkulacyjna będzie się dalej kurczyć.
Kurczenie się nie jest tym, czego się chce, jeśli chodzi o odzież. To samo można powiedzieć o gospodarce cyrkulacyjnej. Tak jak dbamy o ubrania, które nosimy, tak samo powinniśmy dbać o planetę, od której jesteśmy zależni. Musimy inaczej podejść do biznesu i inaczej finansować, aby to umożliwić.
Źródło: “Fashion and new business models”
Autorzy:
Ian Bright (ING Research Managing Director)
Jessica Exton (Behavioural Scientist)
Co powinieneś wiedzieć?