Analiza rynku złota

Złoto to bardzo specyficzny temat inwestycyjny. W odróżnieniu od aktywów jak akcje, obligacje czy nieruchomości, złoto nie generuje dochodu (ewentualnie trzeba ponosić koszty jego przechowywania). Dlatego też nie można zastosować w przypadku analizy złota tradycyjnych metod wyceny opartych o dochód.

Co warto wiedzieć o złocie

Złoto historycznie traktowane było jako środek wymiany i substytut pieniądza: system waluty złotej a później System z Bretton Woods. Część osób wskazuje, że dużą zaletą złota jest fakt, że rządy (banki centralne) nie mogą emitować złota tak jak obecny pieniądz, czyli bez jakichkolwiek ograniczeń.

Szacuje się, że przez ostatnie kilka tysięcy lat wydobyto w sumie niecałe 200 tys. ton złota. Przy obecnej podaży (nowe wydobycie) w wysokości około 3 tys. ton złota rocznie oznacza to przyrost podaży złota zaledwie o około 1,5% w skali roku.

Notowania złota podawane są w dolarach amerykańskich, co ma swoje poważne konsekwencje (więcej na ten temat w drugiej części, gdzie analizuję co wpływa na ceny złota).

Złoto notowane jest w uncjach (cena za uncję złota). Jedna uncja to około 30 gram.

Z kolei jedna tona to około 35 tys. uncji. Jedna tona złota warta jest więc obecnie około 40 mln dolarów amerykańskich (przy założeniu ceny uncji 1200 USD).

Strona popytowa na złoto

Według World Gold Council (WGC) popyt na złoto za ostatnie kilkanaście lat wyglądał tak jak na poniższym wykresie. W ciągu ostatnich kilku lat wynosił około 4 tys. ton rocznie:

Popyt-na-złoto

Według klasyfikacji World Gold Council popyt na złoto dzieli się na kilka segmentów:

  1. Wyroby jubilerskie (biżuteria)
  2. Sztabki i monety (inwestycje)
  3. ETF na złoto (inwestycje)
  4. Przemysł (przemysłowe użycie złota, np. układy scalone)
  5. Banki centralne (złoto stanowi składową rezerw)

popyt-na-złoto-segmenty-od-2005-roku

Powyższa grafika obrazuje kilka ciekawych tendencji:

  1. Historycznie zawsze dominującym segmentem generującym popyt był popyt jubilerski (około 2,5 tys. ton)
  2. Większy udział popytu na złote sztabki i monety pojawił się dopiero od Lehman Brothers w 2008 roku. Wcześniej wynosił zaledwie 400 ton (niskie kilkanście procent udziału). W latach 2010-2012 było to już kilka razy więcej: tysiąc-dwa tysiące ton (około 30% – 40% udziału)
  3. ETFy generowały systematyczny popyt na złoto ale tylko do 2012 roku (kilkaset ton rocznie). Od 2013 roku (duży jednorazowy odpływ w wysokości 900 ton) ETF generowały podaż (około 150 ton rok 2014 i 2015)
  4. Zużycie złota w przemyśle systematycznie spada (zarówno w ujęciu procentowym ale i w tonach: w roku 2005 było to około 450 ton a w roku 2015 już tylko około 300 ton)
  5. I co bardzo ciekawe, historycznie banki centralne (jako całość) pozbywały się złota aż do roku 2009 (banki zachodnie). Od 2010 roku banki centralne są po stronie popytowej jako segment. To głównie zasługa Banku Centralnego Rosji oraz Chin.

Historyczne posiadanie złota przez poszczególne banki centralne dosyć mocno zmieniło się. Pomiędzy rokiem 1993-2014 wygląda to tak:

Zmiany-rezerw-złota-1993-2014

Strona podażowa złota

Historia produkcji złota (wydobycie przez kopalnie) ostatnie sto lat przedstawia poniższy wykres:

Światowa-produkcja-złota-1900-2014

Cena złota a popyt na złoto

Pierwszą rzeczą, którą warto przeanalizować to analiza cen złota w kontekście popytu na złoto. Popyt na złoto lewa skala, ceny złota prawa skala:

cena-złota-a-popyt-na-złoto-wykres-analiza-rynku-złota

Patrząc na powyższy wykres widać zależność pomiędzy tymi dwoma parametrami. Analizując powyższy wykres można jednak dojść też do wniosku, że muszą też być inne czynniki wpływające na cenę złota. Na przykład w latach 2005-2007 popyt był stabilny, a jednak cena złota w tym czasie wzrosła o kilkadziesiąt procent.

Cena złota a podaż złota

Warto zwrócić uwagę, że poprzedni bardzo mocny wzrost cen złota miał miejsce na początku lat siedemdziesiątych dwudziestego wieku. Było to dokładnie w momencie gdy podaż złota z kopalni ustanowiła szczyt i zaczęła spadać. Podobna sytuacja była ostatnio:

Światowa-produkcja-złota-1900-2014 (1)

Na powyższym wykresie możemy dostrzec trzy okresy:

  1. Do roku 2001 podaż złota rosła z roku na rok (ceny złota były nisko).
  2. Pomiędzy rokiem 2002 a 2008 podaż złota z kopalni złota zmniejszała się (silny wzrost cen złota).
  3. Od 2009 roku następuje stopniowy wzrost podaży złota z kopalni, co w połączeniu ze znacznym wzrostem recyklingu złota (też od 2009 roku) powoduje znaczny wzrost podaży złota.

W tym wypadku sama podaż złota ponownie nie do końca tłumaczy zachowanie cen złota. Mocny wzrost podaży wydobycia i rycyklingu nastąpił w 2009 roku. Złoto ustanowiło jednak szczyt dopiero po trzech latach w roku 2012.

Kurs dolara a cena złota

Kolejnym czynnikiem tłumaczącym zachowanie cen złota jest kurs dolara. W momencie gdy dolar osłabia się względem pozostałych walut ceny złota zachowują się dobrze. Natomiast w momencie gdy dolar umacnia się, ceny dolara zachowują się słabo. W celu unaocznienia tego efektu poniżej dwa wykresy:

Na wykresie nałożyłem na siebie złoto i indeks dolara. Lewa skala cena złota, prawa indeks dolara:

Indeks-dolara-amerykańskiego-i-cena-złota

Cena złota a giełda

Bardzo ciekawą rzecz można zauważyć, jeżeli porównamy zachowanie kursu złota oraz indeks giełdowy w USA: S&P. Na zielono zaznaczyłem okres hossy na giełdzie. Był takie trzy okresy. Był to okres gdy złoto było w niełasce. Z kolei na czerwono to okres gdy giełda słabo sobie radziła. I był to okres dobry dla złota:

hossa-na-giełdzie-i-złocie

Analiza rynku złota: podsumowanie

Podsumowując, na ceny złota wpływa kilka czynników. W długim terminie szczególnie ważna jest relacja pomiędzy popytem a podażą złota, ale i długoterminowy kurs dolara jak i zachowanie (stopy zwrotu) z innych klas aktywów (giełda wersus złoto oraz realne stopy procentowe).

W krótszym terminie ważne mogą być dodatkowo przepływy pomiędzy różnymi klasami aktywów, jak na przykład duże odpływy lub napływy do złotowych funduszy ETF.

Streszczenie artykułu napisanego przez Michała Stopkę

Pełna treść artykułu dostępna na stronie michalstopka.pl

michal-stopka-logo

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.