W poprzednich dwóch wpisach poświęconych budowaniu strategii za pomocą dostępnych w naszym DM zleceń specjalnych skupiliśmy się na otwieraniu pozycji oraz ustanawianiu automatycznej linii obrony. Opieraliśmy się przy tym na sygnałach wybicia z formacji technicznych. Dzisiaj zajmiemy się tym, jak odległa powinna być owa linia obrony, jakie są tego konsekwencje oraz jak ją zmieniać w miarę rozwoju trendu.
Do ograniczenia ryzyka strat służy linia obrony ustanawiana za pomocą zlecenia stop-loss, które w razie niekorzystnego rozwoju sytuacji na giełdzie zamyka pozycję po osiągnięciu określonej ceny. W poprzednich wpisach pokazaliśmy jak zaprogramować strategię, by stop początkowy był tworzony automatycznie. Podstawowa zasada z linią obrony mówi, iż wraz z upływem czasu nie powinna być ona luzowana (tzn. oddalana od kursu), a może być jedynie zacieśniania (tzn. zbliżana do aktualnego kursu) w przypadku, kiedy trend rozwijać będzie się zgodnie z naszymi oczekiwaniami, by zabezpieczyć nasze zyski.
I tak doszliśmy do pojęcia stopu kroczącego, czyli linii obrony podążającej za rynkiem. W tym momencie należy wskazać kolejne ze zleceń specjalnych dostępnych w naszym DM, czyli zleceniu trailing stop. Dzięki niemu zaprogramować będziemy mogli właśnie taki stop kroczący, który automatycznie będzie podnosił linię obrony dla naszych zarabiających pozycji w miarę rozwijania się trendu. Dzięki temu nie będziemy musieli stale obserwować rynku. Systematyczne podnoszenie linii obrony będzie chronić wypracowane zyski, wymuszając bezwzględne zamknięcie pozycji w przypadku niekorzystnego obrotu sytuacji (więcej o zleceniu trailing stop: http://www.ingsecurities.pl/ing_trailing-stop.xml).
Niejednoznaczną kwestia jest to, jak daleko od rynku powinna być umieszczona linia obrony. Problem ten obrazują poniższe wykresy:
Jeśli zlecenia stop-loss ustawione są za blisko, mogą nas na ruchu powrotnym po sygnale lub przy korektach często i przedwcześnie wyrzucać z rynku. Jak widzimy na wykresie, najciaśniejsza linia obrony szerokości 20pkt. (odległość podana jest w punktach, ponieważ przykłady pochodzą z rynku terminowego – kontraktów na indeks WIG20), wyrzuciła by nas z rynku już przy niewielkim wahnięciu w ramach silnego trendu wzrostowego. Dalej odsunięte linie obrony (40 i 60pkt.) pozwalają wykorzystać większą część trendu, zamykając pozycje dopiero przy głębszych korektach, a co zza tym idzie – wyższym ryzyku zmiany trendu.
Każdy kij ma jednak dwa końce. Przy udanej transakcji, ale kiedy trend już się odwróci, zbyt odległe linie obrony przyczynią się do utraty sporej części wypracowanych wcześniej zysków (np. 60pkt. na wykresie), te ciaśniejsze (20pkt.) pozwalają zachować ich większość.
W przypadku nieudanej transakcji ciasne linie obrony pozwalają ograniczyć straty, te szerokie grożą znaczącym uszczuplenia kapitału, co przy kilku „pudłach” prowadzić może do szybkiego zakończenia naszej przygody z rynkami finansowymi. Wykres poniżej pokazuje nam prawidłowo wyrysowaną formację ORGR. Sygnał kupna oparty o wybicie z tej formacji został jednak szybko zanegowany. W takiej sytuacji swoje zalety odkrywa ciasna linia obrony.
Nie ma zatem ścisłej reguły jak odległa powinna być linia obrony. Zasadniczo zależy to od indywidualnych preferencji każdego inwestora. Szybsi gracze będą stosowali ciaśniejsze linie obrony, Ci o dłuższym horyzoncie inwestycyjnym tolerancję w tym względzie będą mieć większą. Jakaś linia obrony być jednak powinna, najlepiej jak w naszych strategiach – ustanowiona i podnoszona automatycznie. Pozwoli to zaoszczędzić nam nieprzyjemnej walki z własną psychiką w celu podjęcia niemiłej decyzji zamknięcia tracacej pozycji.
Przykładowe sposoby wyznaczania linii obrony:
– Stała wartość procentowa (np. 5%),
– Analiza techniczna (granice formacji, wsparcia i opory techniczne),
– Zmienność rynku (odchylenie standardowe lub ATR: http://blog.ingsecurities.pl/2011/10/poskromic-zmiennosc/),
– Stała wartość punktowa (rynek terminowy: np. 20pkt.)
Co powinieneś wiedzieć?
Wzory dla preeliminarystop oraz Chandelier Exit jak widzimy niewiele się różnią. Cała różnica to sposób uśredniania True Range Wildera. Dlatego też wskazane wartości w realnym działaniu przy “stonowanych” trendach są właściwie takie same. W przypadku gdy mamy do czynienia z ostrym zwrotem trendu, preeliminary stop Chande będzie podążał za rynkiem z opóźnieniem w stosunku do Chandeliera. Wykres po prawej stronie przedstawia trzy wartości: linia czerwona to Chandelier stop, przerywana linia niebieska to preeliminarystop Chande, a linia zielona to właściwy stop Chande&Kroll. Najbardziej stabilna w czasie wartość linii obrony to Chande&Kroll stop. Zauważmy jednak, że w przypadku realizacji zlecenia w większości przypadków wartości są bardzo zbliżone, różnice występują tak jak powyżej napisałem w przypadku ostrych trendów i ich korekt. Chandelier będzie wyżej i bliżej ceny.